Mom Mary

Achter de vlakte aan t water waar de barakken van het herbouwde Valdez staan, rijzen de rotswanden honderden meters loodrecht omhoog. De weg volgt de rivier. Een brede stroom door woest land, vol meegesleepte boomstammen en rotsblokken. In deze rivier paaien de zalmen en andere oceaanvissen jaarlijks. Maar niet dit jaar. Ze zijn niet gekomen en de toeristen met hun volledige visuitrusting zitten onthand in de cafés aan de haven. Wat is er mis? De klimaatveranderingen en de grote visfabrieken voor de kust die de zeeen leeghalen, volgens Mom Mary. Ze runt onze B&B in Valdez en heeft sympathie opgevat voor de gestrande fietsers. Van die visfabrieken hoorden we vorig jaar ook al, op NFL, waar de kleine vissers klaagden over die Russische boeven die alle vis wegkapen.
De weg voert geleidelijk omhoog richting Thompsompas, de hoogste hier in de buurt. Goed befietsbaar, menen wij. Ijzige vlaktes naast de weg, gletsjers die hun lange koude tong het dal in steken en besneeuwde giganten aan de horizon. Het formaat van dit landschap overweldigt. De weg is goed, de bermen gekapt om de automobilisten zicht te geven op wilde dieren die oversteken. Ongelukken met moose komen vaak voor. Het berenbelletje aan mijn fiets rinkelt uitbundig. Nu wel, denk ik. Nu we in de auto zitten, maar al fietsend: ho maar..
We zitten in de stationcar van Mom Mary. De fietsen achterin.
Toen ik vanmorgen wakker werd was het snel duidelijk. Dat wordt geen fietsdag. En zeker geen pas over van 800 meter met een keel die in brand staat en weinig lucht in de longen.
“I Will bring you, no worries” zei Mom Mary en met de krulspelden nog in het haar en een snel hoofddoekje erover heen getrokken stapte ze achter het stuur. Daar gingen we.
Ze vertelt haar verhaal terwijl we door het woeste landschap rijden. Ze werkt 5 maanden per jaar in de B&B. De eigenaar is zelden hier, ze runt het hier samen met haar nicht. Haar thuis is in Missouri, haar kinderen wonen over de VS verspreid, een zoon in Alaska. Trots vertelt ze over de hoge onderscheiding die hij kreeg wegens het redden van mensen in Korea. Over haar dochters zucht ze. De ene is getrouwd met een foute man , de ander belt haar drie keer op een dag op of het wel gaat, vanuit Texas.
Na 17 jaar Alzheimer te hebben gehad is haar man in januari dit jaar overleden. Ze heeft hem al die tijd verzocht. Toen hij op t laatst in een verpleeghuis zat , 50 mile verderop bezocht ze hem 3 x per week. Naast haar werk. Want: “i have to make a living..”. Het hondje wat haar gedurende die jaren bijstond is in maart overleden. Nu is ze alleen en vrij. Ze heeft plannen. Ze kan haar verpleegstersdiploma weer actief maken door 30 dagen naar school te gaan. En dan in Afrika werk zoeken. Een andere optie is haar boeltje in Missouri op te pakken en hier ergens op een stuk land in de wildernis een cabin te kopen. Ze is graag alleen in de natuur, cayakt en fietst waar t kan. Ze zou kunnen leven door te vissen en te jagen. Brood bakken is geen probleem. “May be i Will do that”. Want in Valdez komt ze na deze zomer niet terug. Er is een episode van haar leven afgesloten. Er gaat een nieuwe beginnen.
Met dikke zoenen nemen we afscheid en wisselen we e-mailadressen uit. Ze drukt me op t hart voorzichtig te zijn. Na een laatste foto bij het huisje in het bos waar ze ons afgeleverd heeft,120 Miles verderop, stapt ze in de auto en verdwijnt.
Mom Mary is 78 jaar oud.